Widok zawartości stron
Lasy Regionu
Zasięg terytorialny Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie wynosi 2696 tys. ha (26,96 tys. km²). Nadleśnictwa RDLP w Lublinie zarządzają gruntami o powierzchni 419 tys. ha, z czego grunty leśne stanowią 401 tys. ha. W zasięgu działania RDLP znajduje się także ok. 234 tys. ha lasów prywatnych. Starostowie powierzyli nadleśnictwom nadzór nad lasami prywatnymi o powierzchni 60 tys. ha.
Lesistość regionu wynosi 23% i jest jedną z niższych w kraju. Lasy charakteryzują się znacznym zróżnicowaniem zarówno pod względem rozmieszczenia, jak i wielkości kompleksów. Największe kompleksy leśne to: Puszcza Solska, pozostałości dawnej Puszczy Sandomierskiej, lasy Roztocza, Lasy Strzeleckie, Sobiborsko-Włodawskie, Parczewskie i Kozłowieckie. Najniższą lesistością charakteryzuje się środkowa część obszaru RDLP w Lublinie - Wyżyna Lubelska i Wyżyna Wołyńska. Jest to związane z wysoką żyznością gleb tych obszarów, a w związku z tym z preferowaniem ich rolniczego użytkowania.
Zróżnicowanie warunków klimatycznych i glebowych skutkuje dużą różnorodnością występujących typów siedliskowych lasu. Zróżnicowanie to występuje zarówno pod względem żyzności siedlisk jak i ich wilgotności. Siedliska borowe i lasowe występują w równowadze i zajmują po 48% powierzchni, zaś pozostałe 4% powierzchni zajmują siedliska olsów i łęgów. Największą powierzchnię zajmują siedliska świeże (74%), zaś siedliska wilgotne i bagienne zajmują ok. 26% powierzchni lasów.
Dominują siedliska nizinne. Zajmują one 93% powierzchni, pozostałe 7% to siedliska wyżynne.
Ze zróżnicowaniem siedlisk wiąże się różnorodność składu gatunkowego drzewostanów. Dominują lasy iglaste tj. lasy, w których udział gatunków iglastych wynosi co najmniej 80%. Zajmują one ok. 49% powierzchni. Lasy z udziałem drzew liściastych wynoszącym co najmniej 80% (lasy liściaste) zajmują 13% powierzchni. Pozostałe 38% powierzchni to lasy mieszane.
Gatunkiem dominującym w drzewostanach RDLP Lublin jest sosna. Jej udział powierzchniowy (wg. gatunków rzeczywistych) wynosi ok. 61%. Sosna pospolita jest gatunkiem mało wymagającym w stosunku do siedliska. Optymalne warunki dla jej rozwoju to stosunkowo ubogie gleby piaszczyste. Z tego powodu w Puszczy Solskiej udział sosny w drzewostanach wynosi ok. 90%.
Na uwagę zasługuje lokalny ekotyp sosny pospolitej, tzw. „sosna matczańska", występująca na terenie Nadleśnictwa Strzelce. Jej drewno posiada wyjątkowo wysokie właściwości techniczne, a charakterystyczną cechą pnia jest dachówkowata korowina.
Interesujący jest także ekotyp sosny występujący w Puszczy Solskiej. Wytworzyła ona tutaj tzw. ekotyp sosny puszczańskiej, który dobrze znosi ocienienie i dobrze odnawia się w sposób naturalny.
Choć w lasach regionu króluje sosna, warto zauważyć, że RDLP położona jest w granicach naturalnego zasięgu występowania wszystkich gatunków lasotwórczych drzew leśnych.
Drzewem zajmującym drugie miejsce pod względem powierzchni występowania jest dąb (14%). Na terenie RDLP występują dwa gatunki dębów: dąb bezszypułkowy i znacznie częściej występujący dąb szypułkowy. W odróżnieniu od sosny, dąb ma znacznie większe wymagania siedliskowe. W naszym regionie szczególnie dogodne warunki dla dębu występują na krańcach południowo-wschodnich. W Nadleśnictwie Mircze jest on gatunkiem panującym. Piękne dąbrowy rosną również w Nadleśnictwach Strzelce i Chełm. Na uwagę zasługuję także 120 – 150-letni drzewostan dębu bezszypułkowego występujący w Lasach Kozłowieckich (Nadleśnictwo Lubartów) i objęty ochroną jako rezerwat przyrody „Kozie Góry".
Na terenach nizinnych przeważają drzewostany dębowo-sosnowe z domieszką brzozy, której udział powierzchniowy w lasach regionu wynosi 8%.
Na Roztoczu, gdzie dominują siedliska wyżynne, w skład gatunków lasotwórczych wchodzą: jodła i buk, tworząc bory jodłowe oraz urokliwe, zwłaszcza jesienią, buczyny. Drzewa tych gatunków często osiągają imponujące rozmiary. Wędrując po Roztoczu można spotkać kilkusetletnie jodły o wysokości do 50m i buki o wysokości do 40m i obwodzie dochodzącym do 5m. Jodła, jako gatunek domieszkowy występuje również w Lasach Janowskich i Puszczy Sandomierskiej. Udział powierzchniowybuka w lasach RDLP wynosi 3%, zaś jodły 2%.
W olsach - siedliskach żyznych i mocno uwilgotnionych, dominuje olsza czarna. Jej udział powierzchniowy w lasach regionu wynosi6%. Z kolei gatunkiem charakterystycznym dla grądów jest grab, który w tych lasach często tworzy II piętro drzewostanu. Udział powierzchniowy graba wynosi2%.
W lasach Lubelszczyzny występują również: świerk, wiąz, jesion, jawor, osika i modrzew, ale udział tych gatunków nie przekracza jednego procenta.
Dominują lasy w wieku od 40 lat do 100 lat. Zajmują one łącznie 63% powierzchni. Lasy, których wiek przekracza 100 lat rosną na 13% powierzchni. Średni wiek lasów Lubelszczyzny wynosi 64 lata i w ostatni okresie stale się podnosi.
Tekst: Wiasław Lipiec
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Lasy Nadleśnictwa
Lasy Nadleśnictwa
Nadleśnictwo Puławy zarządza lasami o powierzchni prawie 16 tys. ha, składającymi się z dziesiątków kompleksów rozrzuconych wśród rolniczego krajobrazu województwa lubelskiego.
Nadleśnictwo Puławy zarządza lasami o powierzchni prawie 16 tys. ha, składającymi się z dziesiątków kompleksów rozrzuconych wśród rolniczego krajobrazu województwa lubelskiego w powiatach: puławskim, ryckim, lubelskim i opolskim.
Pod względem fizjologicznym są to tereny po pograniczu Niziny Mazowieckiej, Wyżyny Lubelskiej i Równiny Radomskiej, rozdzielonych pradolinami Wisły i Wieprza. Takie położenie sprawia, że występują tu bardzo różnorodne formy ukształtowania terenu - od płaskich równin po wysoczyzny pocięte głębokimi wąwozami. Także różnorodna budowa geologiczna sprawia, że tutejsze gleby - a co za tym idzie również szata roślinna - prezentują dużą zmienność i są to biotopy 14 typów siedliskowych lasu.
Tereny w zasięgu Nadleśnictwa pod wieloma względami mają charakter szczególny. Jest to obszar o strategicznym znaczeniu dla funkcjonowania przyrody Europy Środkowej. Pradoliny Wisły i Wieprza to korytarze ekologiczne o wysokiej naturalności, rzadkiej już w Europie, objęte konwencją Ramsar. Obszar ten od lat 70 ubiegłego wieku poddany został szczególnej presji jednego z najbardziej uciążliwych dla przyrody zakładu przemysłowego w kraju - Zakładów Azotowych Puławy, którego emisje zdewastowały, bądź poważnie uszkodziły tysiące hektarów lasu. W połowie lat 80 podjęto prace ograniczające zanieczyszczenie powietrza oraz działania rekultywacyjne na terenach wylesionych. Wśród terenów zdegradowanych przez emisje oraz inne czynniki antropogeniczne, dzięki inicjatywie władz terenowych, leśników i przyrodników, udało się przywrócić do stanu naturalności obiekty wodne i bagienne o powierzchni około 200 ha. Dziś objęte są one ochrona jako rezerwat przyrody oraz użytki ekologiczne z licznymi gatunkami reintrodukowanych rzadkich i chronionych roślin, zasiedlone przez bardzo liczną i różnorodną faunę.
Głównym problemem w lasach nadleśnictwa jest regeneracja osłabionych przez emisje drzewostanów i doprowadzenie ich do stanu możliwie sprawnie działającej biocenozy leśnej, mogącej sprostać zadaniom lasu wielofunkcyjnego. Problemy natury ekologicznej, jakie zdominowały gospodarkę nadleśnictwa, oraz pozytywne efekty podjętej renaturyzacji terenów zdewastowanych stały się impulsem do podjęcia działań edukacyjnych. W tym celu wokół uroczyska PISKORY, w odległości kilku kilometrów od Puław wytyczono i urządzono trasę o długości 44 km, podzieloną na cztery ścieżki edukacyjne.
Niezależnie od istniejących problemów natury środowiskowej i gospodarczej tutejsze lasy prezentują dużą różnorodność ekosystemów, miejscami o wysokiej naturalności. Całość dopełniają miejsca z licznymi zabytkami - od najcenniejszych w Kazimierzu Dolnym i Puławach, do rozproszonych wśród lasów i pól pamiątek burzliwej historii tych ziem.